background

Karbon Emisyonu/Salınımı Nedir?

Karbon Emisyonu/Salınımı Nedir?

Karbon salınımı; petrol, doğalgaz, kömür gibi karbon içerikli fosil yakıtların yanması sonucu açığa çıkan karbondioksit gazının atmosfere yayılmasıdır. Karbondioksit gazının havaya salınımı ile hava kirliliği oluşmaktadır. Günümüzde kirliliğin artması, özellikle son yıllarda küresel ısınma ile ciddi boyutlara ulaşmıştır. Karbon emisyonu ile değişen iklim koşulları, sıcaklık artışı, okyanuslardaki buzulların erimesi, deniz seviyelerinin yükselmesi gibi etkiler zaman içerisinde tehlikeli boyutlara ulaşmıştır ve önlemler alınmazsa ulaşmaya devam edecektir. Kirlilik ve küresel ısınma ile birlikte tüm dünyada yaşayan canlıların hayatı tehlikeye girmiş, birçok bitki ve hayvan türü yok olmakla karşı karşıya kalmıştır. Bu tehlikenin kendini hergeçen gün zararlarını arttırarak devam ettirmesi, küresel boyutta önlemlerin alınması için mücadele girişimlerini başlatmıştır. AB Karbon emisyonlarının azaltımı için 12 Aralık 2015’te 196 ülke tarafından imzalanan Paris Anlaşması yasal mevzuatı ile küresel ısınmayı 2 derecenin altında tutma hedefi belirlemiştir. Türkiye, Paris Anlaşması'nı 22 Nisan 2016 tarihinde imzalamış, 7 Ekim 2021'de Paris Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun yürürlüğe girmiştir. Avrupa Birliği (AB), 11 Aralık 2019 tarihinde açıkladığı Avrupa Yeşil Mutabakatı (AYM) ile 2050 yılında iklim-nötr ilk kıta olma hedefini ortaya koymuştur. Karbon salınımına neden olmayacak, çevrenin korunmasına destek olacak, doğada sürekli kendini yenileyecek olan enerji kaynaklarına yönelim ile adımlar atılmaya başlanmıştır. Yenilenebilir enerji kaynağı “Doğanın kendi evrimi içinde bir sonraki gün aynen mevcut olabilen enerji kaynağı” olarak tanımlanmaktadır. Yenilenebilir enerji kaynakları; hidro, jeotermal, güneş, rüzgar, odun, bitki artıkları, biyokütle, gel-git ve dalga olarak kabul edilmektedir.


KARBON EMİSYONU NEDEN ARTAR?
* Sanayileşmenin artması,
* Kontrolsüz nüfus artışı ile oluşan yoğunluk,
* Sera gazlarının kontrolsüz olarak doğaya salınması,
* Yeşil alanların, ormanların tahribi ve azalması,
* Çevreye karşı duyarlılığın azalması ve tehlike bilincinin farkında olunamaması.


KARBON SALINIMI EN ÇOK OLAN ÜLKELER

Sıra Ülke Yıllık Karbon Salınımı (ton CO2) Kaynak
1 Çin 10,064,494,000 Global Carbon Project, 2020
2 Amerika Birleşik Devletleri 5,414,277,000 Global Carbon Project, 2020
3 Hindistan 2,654,400,000 Global Carbon Project, 2020
4 Rusya 1,711,127,000 Global Carbon Project, 2020
5 Japonya 1,162,710,000 Global Carbon Project, 2020
Bu veriler, 2020 yılına aittir ve Global Carbon Project tarafından sağlanmıştır.


KARBON EMİSYONU NASIL AZALTILIR?



Yenilenebilir enerji yatırımı
Karbon ayak izinin azaltımı
Fosil yakıt kullanımınının azaltılması
Fabrikalarda emisyon azaltımı
Geri dönüşüm
Elektrikli araçların üretim ve kullanımı